Vận hành, lái xe nâng an toàn là yêu cầu bắt buộc đối với người điều khiển xe nâng hàng, vì chỉ cần sơ suất một chút là rất dễ gây ra tai nạn.
Nhờ có vai trò to lớn trong việc nâng hạ, di chuyển, sắp xếp hàng hóa mà xe nâng ngày càng được sử dụng phổ biến trong nhiều ngành công nghiệp. Tuy nhiên, đi cùng với lợi ích, xe nâng cũng đem đến nhiều lo lắng vì nó đã gây ra không ít vụ tai nạn đáng tiếc trong quá trình làm việc. Nhưng chính xác mà nói, xe nâng không phải là nguyên nhân trực tiếp gây ra tai nạn, mà là người vận hành chúng. Do nhiều tài xế xe nâng thường chủ quan, không thực hiện đúng quy trình vận hành xe nâng an toàn nên đã xảy ra tại nạn, gây thiệt hại về cả con người lẫn tài sản.
Vấn đề an toàn lao động luôn được đề cao trong quá trình làm việc, đặc biệt là với các tài xế lái xe nâng. Vậy phải làm thế nào để việc vận hành xe nâng hàng an toàn hơn, đảm bảo an toàn cho chính mình và cho những người xung quanh? Thật ra nó khá đơn giản, bạn chỉ cần làm đúng theo các quy tắc vận hành, lái xe nâng dưới đây là được.
Xem thêm các sản phẩm xe nâng mới cập nhật
Tình Huống 1
Gốc cây chỉ được treo bằng 1 sợi dây ở 1 bên càng xe. Người công nhân đang đưa gốc cây về lối xuống dốc và cố rẽ phải vào đường nhựa.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Khi người công nhân cố xoay bánh lái với cái cây treo trên càng, lốp xe trượt khỏi mép lối đi, xe nâng mất cân bằng và đổ nhào.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Khi dời gốc cây, hãy sử dụng pallet và đặt gốc cây ở giữa pallet.
2) Nếu phải di chuyển gốc cây mà cần đến dây thừng hay đai, hãy sử dụng phụ tùng chuyên dụng cho xe nâng hoặc bộ phận cơ khí khác.
3) Khi di chuyển hàng treo, hãy giữ nó càng thấp càng tốt.
4) Kiểm tra trước những bề mặt gập ghềnh trên đất hoặc đường nhựa gần nơi làm việc. Khi lái, hãy giảm tốc độ và cẩn thận rẽ để hàng đang treo không đu đưa quá mức.
Tình Huống 2
Trong lúc dùng xe nâng để chuyển 15 hộp carton cùng một lúc, vài hộp bắt đầu trượt ra. Tài xế cố xếp lại những hộp sắp rơi.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Người tài xế bước lên bệ giữa ghế ngồi và khung nâng (nhưng không tắt động cơ trước) khi đang gắng điều chỉnh hộp trên cùng, anh vô tình đụng phải 1 cần điều khiển, khung nâng dịch chuyển. Anh bị nghiến giữa khung nâng và nóc xe.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Bảo đảm mọi người hiểu rằng không được leo lên bất kỳ vị trí nào của máy móc ngoài ghế ngồi.
2) Trước khi rời ghế ngồi, hãy hạ thiết bị nâng xuống mức thấp nhất. Sau đó tìm cách để xe nâng không chuyển động đột ngột, ví dụ tắt máy và gài thắng chắc chắn để giữ cho xe cố định.
3) Không bao giờ để nhân viên đứng giữa khung nâng. Không bao giờ dùng khung nâng như thang leo.
4) Cố định hàng hóa nào chưa chắc chắn để nó không bị sụp hay ngã đổ, trước khi vận hành thiết bị.
Tình Huống 3
Muốn sơn thanh xà (cao 4m) trong nhà máy, một nhân viên lái xe nâng tiến đến phía trước trong khi một người khác đứng trên pallet mà xe đang nâng.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Người nhân viên trên pallet bị mất thăng bằng và ngã xuống đất.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Không đứng trên hàng hóa hay pallet.
Nếu phải làm việc trên pallet, phải đảm bảo vị trí xe nâng không có nguy cơ té ngã, hãy lắp tay vịn hay khung với chiều cao thích hợp bao quanh pallet, dùng các biện pháp cần thiết như cố định pallet vào càng nâng, và chắc chắn rằng nhân viên có sử dụng đai bảo hộ.
2) Sử dụng máy móc và thiết bị phù hợp, như bệ và giàn đứng làm việc trên cao.
Tình Huống 4
Trong khi dời sản phẩm trong kho bằng xe nâng tự hành order picker (xe nâng dùng để chất và dỡ hàng, có chỗ ngồi để điều khiển lên-xuống, nằm ngay bệ tải), anh nhân viên cố đứng lên kệ để sắp lại hàng trên pallet.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Khi người nhân viên rời ghế điều khiển, cố bước lên kệ để xếp lại hàng trên pallet, chân anh trượt khỏi kệ. Rồi anh và hàng cùng rơi từ tầng 4.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Luôn mang đai bảo hộ khi làm việc trên cao.
2) Không rời bệ làm việc để bước lên kết cấu khác. Nếu bạn cần phải bước khỏi khu vực làm việc thì phải mang đai bảo hộ.
3) Khi làm việc trên cao, hãy đảm bảo nón bảo hộ đã được cài chắc chắn.
Tình Huống 5
Một tài xế xe nâng lâu năm đang ngồi cạnh ghế lái khi hướng dẫn cách vận hành xe cho người mới.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Anh nhân viên mới vô tình thao tác sai, làm cho xe va phải cột trụ. Người nhân viên đang huấn luyện anh bị nghiến giữa cột và xe.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Không vận hành xe nâng khi có 2 người ngồi lái.
2) Khi tập lái xe nâng, phải đặc biệt chú ý đến môi trường xung quanh.
Khi huấn luyện thực hành lái xe nâng, người huấn luyện phải dùng xe có cơ cấu thích hợp để ngồi an toàn cạnh người tập lái
3) Người huấn luyện phải nghiên cứu cẩn thận trước các phương thức và quy trình đào tạo thật an toàn cho nhân viên mới, phù hợp với kế hoạch huấn luyện.
Tình Huống 6
Một tài xế đang cố dùng xe nâng đưa những xà thép chữ H (dài 12m) lên xe tải. Người nhân viên hướng dẫn đang đợi trên thớt xe tải.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Thanh xà đột nhiên bị trượt, rơi, làm cả người hướng dẫn ngã khỏi xe tải và bị đè bên dưới mấy thanh xà.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Dùng thiết bị nâng thích hợp, như xe cẩu, để vận chuyển và xếp các vật dài.
2) Nếu phải dùng xe nâng, hãy chắc rằng hàng đã được buộc chặt, đặt càng nâng ngay dưới trọng tâm hàng, và nâng lên chiều cao thích hợp.
3) Tài xế phải tuân theo chỉ thị của người hướng dẫn khi nâng hàng.
4) Nếu thấy trước được mối nguy, hãy thảo luận tìm cách tránh tai nạn.
Tình Huống 7
Người nhân viên đang dùng xe nâng đưa các bao thức ăn gia súc lên xe tải. Anh cố lui xe từ chỗ các bao thức ăn vừa được móc lên càng.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Người tài xế đột ngột xoay bánh lái sang phải khi càng đang nâng cao. Xe bị lật và đè lên anh.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Không vận hành xe khi hàng tải không vững và cao hơn nhiều so với mặt đất (hàng chỉ được nâng cao hơn khoảng 15cm so với mặt đất).
2) Không rẽ hay thắng đột ngột khi vận hành xe.
3) Dùng phụ tùng chuyên dụng, như tay cẩu, để vận chuyển hàng.
Tình Huống 8
Một tài xế đang lái xe nâng lên thớt xe tải trên 2 tấm ván cầu nhôm.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Khi 2 bánh trước vừa lên tới thớt xe tải, một tấm ván cầu tuột ra và xe nâng thình lình đổ nhào. Tài xế cố thoát ra ngoài, nhưng anh vấp phải thành xe tải và bị xe nâng đè.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Phải cố định ván cầu chắc chắn với độ dốc thích hợp.
2) Dùng tời hay tay cẩu của xe tải để đưa thiết bị lên.
3) Phân công một nhân viên hướng dẫn khi đưa thiết bị lên xe.
Tình Huống 9
Xe nâng đang chuyển một cuộn thép mạ trong nhà máy bằng càng nâng.
Một nhân viên vừa đi bộ vừa nghe điện thoại trong lối đi an toàn.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Tài xế hốt hoảng và thắng gấp khi người nhân viên đột ngột bước ra ngoài vạch an toàn. Khiến cuộn thép văng ra phía trước xe và đâm sầm vào anh nhân viên đang đi bộ.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Tìm cách để hàng không rơi khỏi xe ngay cả khi thắng gấp.
2) Dùng phụ tùng chuyên dụng cho xe nâng để chuyển các cuộn kim loại.
3) Tại nơi làm việc, tìm một vị trí an toàn và không đi bộ khi sử dụng điện thoại.
4) Bảo đảm mọi nhân viên đều biết: không bao giờ bước ra ngoài vạch an toàn.
Tình Huống 10
Khi dỡ hàng vật tư từ xe tải sang pallet trên xe nâng điện ngồi, vài thùng suýt rơi ra. Người tài xế xe tải muốn sắp xếp chúng lại.
Tài xế xe nâng rời ghế lái để giúp đỡ.
Bạn đoán điều gì sắp xảy ra?
Khi người tài xế xe nâng rời chỗ ngồi để giúp sắp lại hàng, xe nâng tiến tới, làm tài xế xe tải bị nghiến giữa pallet và thành xe tải.
Lời khuyên để tránh các tai nạn tương tự
1) Kiểm tra tình trạng hàng trước khi xếp và dỡ hàng.
2) Khi muốn chỉnh lai hàng trên xe nâng, hãy hạ càng nâng xuống sát đất trước.
3) Khi rời ghế điều khiển, phải gài thắng, tắt động cơ và rút chìa khóa.
4) Không đứng phía trước hay sau xe nâng.
(Nguồn: JICOSH – Trung tâm quốc tế về An Toàn & Sức Khỏe Lao Động tại Nhật Bản)
Xem tiếp 30 tình huống tai nạn và kỹ năng an toàn khi vận hành xe nâng – phần 2
